ด้วงงวงข้าวโพด
ด้วงงวงข้าวโพด
ชื่อสามัญ : Maize Weevil
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Sitophilus zeamais Motschulsky
ชื่อวงศ์ : Curculionidae
ชื่ออันดับ : Coleoptera
ความสำคัญและลักษณะการทำลาย
ด้วงงวงข้าวโพดเป็นแมลงที่เป็นศัตรูสำคัญที่สุดของเมล็ดข้าวโพดทั้งที่ใช้ทำพันธุ์ หรือเพื่อการบริโภค โดยอาศัยและกัดกินภายในเมล็ดพืช เนื้อเมล็จะถูกตัวอ่อนกัดกินอยู่ภายใน เมล็ดถูกทำลายเป็นรูและข้างในเป็นโพรง ถ้ามีการทำลายสูง เมล็ดจะเหลือแต่เปลือกหรือผิวนอก เมล็ดพันธุ์ที่เก็บไว้เป็นเวลา 6 เดือนจะได้รับความเสียหายสูงถึง 22% ทำให้นำไปใชประโยชน์ต่อไปไม่ได้
รูปร่างลักษณะและชีวประวัติ
ด้วงงวงข้าวโพดตัวเต็มวัยมีสีน้ำตาลดำ ยาวประมาณ 3.0-3.8 มม.ส่วนหัวจะยื่นออกมาเป็นงวง (snout) หรือ (rostrum) สามารถบินออกไปทำลายเมล็ดพืชตั้งแต่ยังอยู่ในไร่นา โดยตัวเมียจะวางไข่ที่เมล็ดพืชขณะที่เมล็ดเริ่มจะสุกแก่ เมล็ดละ 4-6 ฟอง แล้วขับเมือกปิดปากรูไว้ ตัวเมียวางไข่ได้ 300-400 ฟอง ไข่จะฟักในระยะ 3-6 วัน เป็นตัวอ่อนสีขาวลำตัวสั้นป้อม และอาศัยกัดกินอยู่ภายในเมล็ด ระยะตัวอ่อน 20-30 วัน แล้วจึงเข้าดักแด้เป็นเวลา 3-7 วัน เมื่อเป็นตัวเต็มวัยแล้วจะเจาะผิวเมล็ดออกมา ทำให้เมล็ดที่ด้วงงวงข้าวโพดดอาศัยอยู่เป็นรู วงจรชีวิตใช้เวลา 30-45 วัน ตัวเต็มวัยมีชีวิตอย่ได้นาน 1-2 เดือนหรืออาจถึง 6 เดือนก็ได้
การแพร่กระจายและฤดูกาลระบาด
แพร่กระจายไปทั่วโลก เฉพาะในแหล่งที่มีการปลูกข้าวโพด สามารถบินได้ใกลและแข็งแรง จึงทำให้ระบาดไปในที่ต่างๆได้รวดเร็ว
พืชอาหาร
เมล็ดธัญพืชทุกชนิด คือ ข้าวโพด ข้าว ข้าวฟ่าง ข้าวสาลี ข้าวโอ๊ด ข้าวบาเลย์ และเมล็ดพืชชนิดอื่นๆ ไม่ทำลายแป้งเพราะตัวอ่อนไม่สามารถเจริญเติบโตในแป้งได้
Category: ศัตรูพืช, แมลงศัตรูพืช