หนอนใยผัก

หนอนใยผัก (Diamondback moth:DBM)

ชื่อวิทยาศาสตร์ Plutella xylostella L.

วงศ์ Plutellidae

อันดับ Lepidoptera

ความสำคัญและลักษณะการทำลาย

หนอนใยผักเป็นแมลงศัตรูที่สำคัญและก่อให้เกิดความเสียหายกับพืชผักตระกูลกะหล่ำ เช่น คะน้า กะหล่ำปลี กะหล่ำดอก ฯลฯ ยกเว้นผักกาดหอม พบการระบาดตามแหล่งปลูกผักทั่วไปทุกภาค ปัจจุบันหนอนใยผักได้มีการพัฒนาสร้างความต้านทานอย่างรวดเร็วและหลายชนิด จึงต้องใช้วิธีป้องกันกำจัดหลายๆ วิธีผสมผสานกันจึงสามารถลดการระบาดของหนอนชนิดนี้ลงได้ ตัวหนอนที่ฟักออกจากไข่ในวัยแรกจะเข้ากัดกินภายในใบและเมื่อเข้าสู่ระยะวัย 2 จะออกมากัดกินภายนอกทำให้ใบเป็นรูพรุน หากพบการระบาดรุนแรงจะทำให้ผลผลิตเสียหาย มีวงจรชีวิตสั้น

รูปร่างลักษณะและชีวประวัติ

ตัวเต็มวัยเป็นผีเสื้อกลางคืนขนาดเล็กเมื่อกางปีกวัดได้ประมาณ 6-7 มิลลิเมตร มีสีเทา ส่วนหลังมีแถบสีเหลืองส้ม หนวดเป็นแบบเส้นด้าย ตัวเต็มวัยมีความสามารถวางไข่ได้สูงและหลายครั้ง พบวางไข่ได้ประมาณ 47-407 ฟอง จึงทำให้หนอนใยผักมีอัตราการเพิ่มประชากรได้รวดเร็ว พบตัวเต็มวัยบินมากให้เวลา 18.00-21.00 น. ไข่มีลักษณะค่อนข้างแบนและยาวรี มีสีเหลืองอ่อนเป็นมัน เมื่อใกล้ฟักจะเปลี่ยนเป็นสีดำ ตัวหนอนมีลักษณะลำตัวเรียวยาว หัวแหลมท้ายแหลม ส่วนท้ายมีปุ่มยื่นออกเป็น 2 แฉก เมื่อถูกรบกวนจะทิ้งตัวลงตามใย ตัวหนอนเมื่อโตเต็มที่ขนาด 1 เซนติเมตร มี 4 วัย เข้าดักแด้ตามใบพืชโดยมีใยปกคลุม ดักแด้ในระยะแรกๆ มีสีเขียวและเมื่อใกล้ออกเป็นตัวเต็มวัยจะมีสีน้ำตาล ดักแด้มีขนาดประมาณ 1 เซนติเมตร การเจริญเติบโตของหนอนใยผักมีวงจรชีวิตประมาณ 2-3 สัปดาห์ มี 17-25 ชั่วอายุขัยต่อปี

การแพร่กระจายและฤดูการระบาด

ระบาดตามแหล่งปลูกผักทั่วไป หนอนใยผักมักเริ่มระบาดตั้งแต่ฤดูหนาวและจะเพิ่มความรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ จนระบาดมากในช่วงท้ายของฤดูหนาวต่อฤดูแล้ง ส่วนในฤดูฝนระบาดบ้างแต่ไม่รุนแรง

ศัตรูธรรมชาติ

หนอนใยผักมีแมลงศัตรูธรรมชาติหลายชนิด ได้แก่ แตนเบียนไข่ Trichogrammatoidae bactrae Nagaraja ทำลายไข่ 45.2% นอกจากนั้นยังพบแตนเบียนหนอน Cotesia plutellae Kurdj ซึ่งทำลายในระยะตัวหนอนได้ 69.2% สำหรับแตนเบียนดักแด้ที่พบได้แก่ Thyraeela collaris (Grave) แตนเบียนชนิดนี้มีประสิทธิภาพในการทำลายดักแด้ได้สูงถึง 23.28%

การป้องกันกำจัด

1. การใช้กับดักกาวเหนียวสีเหลืองจำนวน 80 กับดักต่อไร่ สามารถลดการใช้สารฆ่าแมลงมากกว่า 50%
2. การใช้โรงเรือนตาข่ายไนล่อนสีขาวหรือผักกางมุ้ง สามารถป้องกันหนอนใยผักได้อย่างมีประสิทธิภาพ
3. การใช้สารฆ่าแมลงหากพบหนอนใยผักระบดความพ่นด้วย สปินโนแซด (ซัคเซส 120 เอสซี) อินด๊อกซาคาร์บ (แอมเมท15 % SC) และฟิโปรนิล (แอสเซ็นด์ 5 % SC)

By สัจจะ ประสงค์ทรัพย์ (Satja Prasongsap)
Professional Research Scientist
Horticulture Research Institute
E-mail : herbdoa@gmail.com

Category: ศัตรูพืช, แมลงศัตรูพืช