หนอนแมลงวันเจาะต้นถั่ว

หนอนแมลงวันเจาะต้นถั่ว (bean fly)

ชื่อวิทยาศาสตร์ Melanagromyza sojae (Zehntner) ; Ophiomyia phaseoli Tryon

วงศ์ Agromyzidae

อันดับ Diptera

ความสำคัญและลักษณะการทำลาย

หนอนแมลงวันเจาะต้นถั่ว (bean fly) เข้าทำลายถั่วฝักยาวมี 2 ชนิด คือ หนอนแมลงวันเจาะโคนต้น Melanagromyza sojae (Zehntner) และหนอนแมลงวันเจาะเถาและลำต้น Ophiomyia phaseoli Tryon โดยหนอนจะเข้าไปกัดกินส่วนต่างๆ ของพืช เช่น ลำต้น เถา ก้านใบหรือแม้แต่เส้นกลางใบ การทำลายเริ่มตั้งแต่ถั่วเป็นต้นอ่อน เมื่อมีการทำลายรุนแรงหนอนจะกัดกินเนื้อเยื่อภายในต้น ทำให้เถา กิ่ง และลำต้นเหี่ยว ใบร่วง ในระยะต้นกล้าเป็นระยะที่อันตรายที่สุดเพราะหนอนแมลงวันจะเข้าทำลายจนทำให้ต้นกล้าเหี่ยว หักล้มและตายไปในที่สุดหรือหากเกิดที่เถา กิ่งหรือส่วนอื่นจะเกิดรอยแตก ทำให้ส่วนนั้นเป็นแผลแตกสีน้ำตาลและเสียหายเมื่อพืชเจริญเติบโตขึ้น ดังนั้นหนอนแมลงวันเจาะต้นถั่วนี้จะต้องเฝ้าระวังในระยะช่วงตั้งแต่เริ่มปลูกจนถึงอายุ 30 วัน

รูปร่างลักษณะและชีวประวัติ

หนอนแมลงวันเจาะต้นถั่ว ตัวเต็มวัยเป็นแมลงวันขนาดเล็กสีดำ ลำตัวยาวประมาณ 1.1 -1.3 มม. มักจะพบบริเวณใบอ่อน ดยเฉพาะต้นกล้าของถั่วฝักยาว ตัวเต็มวัยดูดกินน้ำเลี้ยงที่ซึมออกมาจากใบอ่อนที่ถูกทำลาย โดยใช้อวัยวะวางไข่ที่แหลมแทงลงไปก่อน ดังนั้นหากพบมีจุดสีขาวขนาดเล็กตามบริเวณใบอ่อนก็จะทราบว่ามีแมลงวันเจาะต้นถั่วระบาดและเข้าทำลายแล้วตัวเต็มวัยเพศผู้มีอายุระหว่าง 4- 12 วัน เพศเมีย 9-22 วัน เพศเมียวางไข่เดี่ยวๆ ในเนื้อเยื่อพืชส่วนที่กำลังเจริญ เพศเมียวางไข่ได้ 48-56 ฟอง ระยะฟักไข่ 2-3 วัน การเจริญเติบโตของหนอนมร 3 ระยะ หนอนมีขนาด 2. 2.5 มม. ระยะหนอน 7-8 วัน เข้าดักแด้ในส่วนของพืช เช่น เถา กิ่ง หรือเส้นกลางใบ ดักแด้ รูปร่างคล้ายเมล็ดข้าวสา ระยะดักแด้ 7-9 วัน รวมวงจรชีวิตของแมลงวันเจาะต้นถั่ว 17-20 วัน

พืชอาหาร

แมลงศัตรูทั้งสองชนิดนี้สามารถทำลายพืชตระกูลถั่ว เช่น ถั่วฝักยาว ถั่วเขียว ถั่วเหลืองและถั่วลิสง เป็นต้น

การป้องกันกำจัด

 

1. ก่อนหยอดเมล็ดถั่วควรคลุกด้วยสารคลุกเมล็ด เช่น คาร์โบซัลแฟน (ฟอสส์ 25 % เอสที) หรืออิมิดาโคลพริด (เกาโช่ 70 % ดับบลิวเอส) อัตรา 40 และ 5 กรัม/เมล็ด 1 กิโลกรัม ตามลำดับ
2. หากพบหนอนแมลงวันเจาะต้นถั่วระบาดอย่างรุนแรง ช่วงพืชอายุ 1-35 วัน ควรใช้สารฆ่าแมลงที่มีประสิทธิภาพ เช่น ฟิโปรนิล (แอสเซนด์ 5% เอสซี) อัตรา 20 มล./น้ำ 20 ลิตร หรือสารอีมาเม็กตินเบนโซเอต  5% wg อัตรา 10 กรัม/น้ำ 20 ลิตร หรือสารไตรอะโซฟอส  40% EC อัตรา 50 มิลลิลิตร/น้ำ 20 ลิตร หรือสารไดคลอวร์วอส  50% EC อัตรา 50 มิลลิลิตร/น้ำ 20 ลิตร ในถั่วเหลืองอัตราการใช้น้ำต่อไร่ ช่วง ก่อน 1 เดือน 20-40 ลิตร หลัง 1 เดือนใช้น้ำ 80-100 ลิตรต่อไร่

 

By สัจจะ ประสงค์ทรัพย์ (Satja Prasongsap)
Professional Research Scientist
Horticulture Research Institute
E-mail : herbdoa@gmail.com

Category: ศัตรูพืช, แมลงศัตรูพืช