หนอนผีเสื้อสีน้ำเงิน
หนอนผีเสื้อสีน้ำเงิน ( bean butterfly)
ชื่อวิทยาศาสตร์ Lampides boeticus Linnaeus
วงศ์ Lycaenidae
อันดับ Lepidoptera
ความสำคัญและลักษณะการทำลาย
หนอนผีเสื้อสีน้ำเงิน เป็นหนอนเจาะฝักที่สำคัญอีกชนิดหนึ่งการทำลายใกล้เคียงกับหนอนเจาะฝักลายจุด แต่มักจะพบทำลายถั่วลันเตามากกว่าถั่วชนิดอื่นๆ โดยเฉพาะส่วนของเมล็ดภายในฝัก การระบาดทำลายของหนอนผีเสื้อสีน้ำเงิน จะพบทั่วไปในแหล่งที่มีการปลูกพืชตระกูลถั่ว ในถั่วฝักยาวจะพบระบาดรุนแรงในช่วงฤดูฝน แต่สำหรับการปลูกถั่วลันเตาในภาคเหนือนั้นจะพบระบาดในช่วงฤดูหนาว คือ ประมาณเดือนพฤศจิกายน ถึงกุมภาพันธ์ของทุกปี
รูปร่างลักษณะและชีวประวัติ
ตัวเต็มวัย เป็นผีเสื้อกลางวันขนาดปีกกว้าง 2 ซม. ปีกคู่หน้าสีน้ำตาลอ่อนปนน้ำเงิน ด้านหลังปีกสีเทา ปีกคู่หลังมีติ่งแหลมด้านล่างทั้งสองข้าง ในสภาพแปลงปลูกทั่วไปจะพบตัวเต็มวัยในเวลากลางวันระหว่าง 10.00-14.00 น. และจะพบมากกว่าปกติในระยะที่ถั่วเริ่มมีดอก ตัวเต็มวัยผสมพันธุ์และวางไข่ในเวลากลางวัน ลักษณะของไข่เป็นเม็ดเดี่ยวๆ กลม สีฟ้า วางไข่ตามกลีบเลี้ยงของดอกอ่อน ไข่มีขนาดประมาณเท่าหัวเข็มหมุด (0.5 มม.) ระยะไข่ 2.3 วัน หนอนที่ฟักออกจากไข่จะมีสีเทาอ่อนหรือเขียวอ่อนปนเทา ลักษณะอ้วน สั้น ส่วนท้องแบนคล้ายหอยทากหรือปลิงขนาดโตเต็มที่ประมาณ 1 ซม. เหมือนกับหนอนเจาะฝักลายจุด เมื่อหนอนมีขนาดใหญ่ขึ้นจะเข้าไปกัดกินภายในฝักและจะออกจากฝักถั่ว เพื่อเข้าดักแด้ภายนอกในบริเวณซอกดอก และใบลักษณธดักแด้อ้วน กลม สีเทา ระยะดักแด้ 5-7 วัน
พืชอาหาร
ระบาดในพืชตระกูลถั่ว
การป้องกันกำจัด
- วิธีกล ก่อนปลูกพืชประมาณ 2 สัปดาห์ ควรทำการไถพรวน และตากดินเพื่อกำจัดดักแด้ของแมลงศัตรูที่อาจหลงเหลืออยู่ในแปลงปลูก
- การใช้เชื้อแบคทีเรีย (บาซิลลัส ทูริงเยนซิส) ที่มีจำหน่ายเป็นการค้า ได้แก่ Bacillus thuringiensis subsp. aizawai เช่น เซนทรี และ ฟลอร์แบค ดับบลิวดีจี เป็นต้น Bacillus thuringiensis subsp.kurstaki เช่นเดิลฟิน และแบคโทสปิน เอ็ชพี อัตรา 60-80 กรัม/น้ำ 20 ลิตร เป็นต้น
- การใช้สารฆ่าแมลงที่มีประสิทธิภาพป้องกันกำจัด เช่น เบต้าไซฟลูทริน (โฟลิเทค 025 อีซี 2.5% อีซี) หรือ เดลทาเมทริน (เดซิส 3 3% อีซี) อัตรา 30 และ 20 มล./น้ำ 20 ลิตร ตามลำดับ
By สัจจะ ประสงค์ทรัพย์ (Satja Prasongsap)
Professional Research Scientist
Horticulture Research Institute
E-mail : herbdoa@gmail.com
Category: ศัตรูพืช, แมลงศัตรูพืช