ขจร

ขจร

ชื่ออื่นๆ : สลิด กะจอน

ชื่อวงศ์ : ASCLEPIADACEAE

ชื่อสามัญ : Cowslis creeper.

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Telosma minor Craib

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : เป็นพรรณไม้เถ้าเลื้อย ใบกลมโตตรงปลายแหลมสีเขียวอมแดงเล็กน้อย ดอกออกเป็นช่อกระจุกคล้ายพวงอุบะ มีสีเขียวอมเหลือง กลิ่นหอม รับประทานเป็นผักได้ ผลกลมยาวคล้ายลูกนุ่นที่ยังเล็ก ผลอ่อนมีรสหวานรับประทานเป็นผักได้ ส่วน ผลแก่จะแตกออกเมล็ด ใบจะปลิวว่อนคล้ายนุ่น

การนำไปใช้ประโยชน์ : ทางอาหาร ยอดอ่อน ดอก (ดอกตูมและบาน) ลูกอ่อนรับประทานเป็นผักสด หรือลวกให้สุก ผัดกับน้ำมันกินกับน้ำพริกกะปิ สำหรับดอกขจรใช้ผัดกับไข่ปลาหมึก แกงจืด แกงส้ม ทางยา ราก รสเย็นเบื่อ นำมาบดผสมกับยา หยอดรักษาตา แก้ตาอักเสบ แก้ตาแฉะ ตาแดง ตามัว ทำให้อาเจียน ถอนพิษเบื่อเมา ดับพิษทั้งปวง ดอก รสเย็นขม หอม บำรุงตับ ปอด แก้เสมหะ และโลหิต

การขยายพันธุ์ : ปักชำ เพาะเมล็ด

การปลูกและการดูแล : นำเมล็ดหรือตัดเถาที่แก่ใช้ดินทับไว้จนออกรากตามข้อนำลงปลูกในหลุมให้มีระยะระหว่างต้น 3 เมตร ขุดหลุมให้กว้างและลึก 20 ซม. รองก้นหลุมด้วยปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักใช้ดินกลบทับปุ๋ยเล็กน้อยก่อนนำกิ่งชำลงปลูก แล้วกลบดินรอบโคนต้นให้เรียบร้อย ในช่วงแรกรดน้ำทุกวันจนกระทั้งตั้งตัวได้ ในช่วงฤดูฝนควรพรวนดินโคนต้นใส่ปุ๋ยตัดเถาแก่และเถาอ่อนที่รุงรังออกไปจะช่วยให้มียอดอ่อนใหม่และมีดอกมากขึ้น

สรรพคุณ

ดอก มีสรรพคุณช่วยบำรุงตับปอด แก้เสมหะและโลหิต

ราก แก้ตาอักเสบ แก้ตาแฉะ ตาแดง ตามัว ทำให้อาเจียน ถอนพิษเบื่อเมา ดับพิษทั้งปวง

 

โดย สัจจะ ประสงค์ทรัพย์
Satja Prasongsap (Research Scientist)
Horticultural Research Institute

Category: พืชผักพื้นบ้าน, พืชสมุนไพร, พืชสมุนไพร ก-ณ, พืชไม้ดอก