เห็ดขอนขาว
เห็ดขอนขาว
|
||
เห็ดขอนขาว มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Lentinus squarrosulus Mont. ในธรรมชาติมักพบขึ้นบนไม้เนื้อแข็งเช่นเดียวกัน
|
||
สูตรอาหาร | ||
สูตรที่ 1 ขี้เลื่อยแห้ง (ไม้ยางพารา ไม้มะขาม) 100 กิโลกรัม?รำละเอียด 3-5 กิโลกรัม? ปูนขาว หรือ แคลเซียมคาร์บอเนต (หรือยิบซั่ม) 0.5-1 กิโลกรัม ( หรือเพิ่ม น้ำตาลทราย 2-3 กิโลกรัม) ผสมน้ำ ปรับความชื้น 50-55 เปอร์เซ็นต์สูตรที่ 2 ขี้เลื่อยไม้เบญจพรรณ 100 กิโลกรัม? แอมโมเนียมซัลเฟต 1 กิโลกรัม ปูนขาว 1 กิโลกรัม ผสมส่วนผสมทั้ง 3 ชนิด หมักกับน้ำประมาณ 2-3 เดือน กลับกองประมาณ 3-4 ครั้ง นำไปผสมกับรำละเอียด 3 กิโลกรัม (หรือเพิ่มน้ำตาลทราย 2 กิโลกรัม) ปรับความชื้นประมาณ 50-55 เปอร์เซ็นต์ | ||
สายพันธุ์ | ||
เบอร์ 3 สีหมวกดอกขาว เกล็ดหรือขนขาวนวล ลักษณะก้านอวบ เกิดเป็นกอ เหนียวน้อย ดึงออกจากวัสดุได้ง่ายกว่า อุณหภูมิที่เหมาะสมต่อการเจริญของเส้นใยอยู่ระหว่าง 30-32 เซลเซียส โดยเจริญได้ 11-12 มิลลิเมตรต่อวัน ให้ผลผลิตเฉลี่ย 80 กรัมต่อวัสดุเพาะ 1 กิโลกรัม |
||
อุปกรณ์ | ||
1. อาหารเพาะ 2. หัวเชื้อเห็ดขอนขาว 3. ถุงพลาสติกทนร้อนขนาด 7 X 13 นิ้ว , 8 X 13 นิ้ว หรือ 9 X 13 นิ้วฯลฯ 4. คอพลาสติกขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 1-1.5 นิ้ว 5. สำลี ยางรัด 6. ถังนึ่งไม่อัดความดัน 7. โรงเรือนหรือสถานที่บ่มเส้นใย และเปิดดอก |
||
วิธีการทำ | ||
1. บรรจุอาหารเพาะลงในถุงพลาสติกทนร้อน กดให้แน่น สูงประมาณ 2/3 ของถุง 2. รวบปากถุง สวมคอพลาสติก พับปากถุงลงมา ดึงให้ตึง รัดยางให้แน่น อุดด้วยสำลี หุ้มทับด้วยกระดาษหรือฝาครอบพลาสติก 3. นำไปนึ่งฆ่าเชื้อ ที่อุณหภูมิ 90-100 องศาเซลเซียส สม่ำเสมอ เป็นเวลาไม่น้อยกว่า 3 ชั่วโมง จากนั้นทิ้งให้เย็น 4. นำถุงอาหารที่นึ่งฆ่าเชื้อแล้ว มาใส่เชื้อจากหัวเชื้อเห็ดที่เตรียมไว้โดยทั่วไปจะเลี้ยงในเมล็ดข้าวฟ่าง เขย่าให้เมล็ดข้าวฟ่างกระจายออก และใส่ลงในถุงอาหารประมาณถุงละ15-20 เมล็ด โดยปฏิบัติในที่สะอาดไม่มีลมโกรก เพื่อป้องกันการปนเปื้อนของเชื้อโรคและแมลง 5. นำไปวางในโรงเรือนหรือสถานที่สำหรับบ่มเส้นใย อุณหภูมิประมาณ 28-32 องศาเซลเซียส เพื่อให้เส้นใยเจริญ |
||
การเจริญเส้นใยของเห็ดขอนขาว | ||
เส้นใยเห็ดขอนขาวระยะเวลาการเจริญทางเส้นใยตั้งแต่เพาะเชื้อจนเริ่มให้ดอกเห็ด เฉลี่ย 20-30 วัน |
||
?โรงเรือนเปิดดอก |
||
โรงเรือนเปิดดอกเห็ดขอนขาวควรให้มีแสงผ่านเข้าภายในโรงเรือนได้ประมาณ 60-70 เปอร์เซ็นต์ มีช่องเปิด – ปิดสำหรับถ่ายเทอากาศ อาจใช้ตาข่ายพรางแสงมุงหลังคาและฝา และในกรณีฤดูฝน มุงหลังคาทับด้วยคา หรือวัสดุกันน้ำ | ||
การเปิดถุงและการกระตุ้นให้เกิดดอก | ||
เปิดจุกสำลี หรือตัดปากถุง วางในโรงเรือน ให้ความชื้นโดยการให้น้ำในโรงเรือนและบริเวณก้อนเชื้อ ให้มีความชื้นสัมพัทธ์ 70-80 เปอร์เซ็นต์ ปรับโรงเรือนให้มีสภาพร้อนชื้นอุณหภูมิประมาณ 33-36 องศาเซลเซียส ประมาณ 2-3 วัน ดอกเห็ดจะเริ่มงอก จากนั้นปรับอุณหภูมิในโรงเรือนให้ลดลงมีอากาศถ่ายเทได้ดี ความชื้นสัมพัทธ์ 60-70 เปอร์เซ็นต์ มีแสงสว่างปานกลางเพื่อให้ดอกเห็ดเจริญเติบโตต่อไป เห็ดขอนขาวจะทะยอยให้ผลผลิต
|
||
การเก็บดอกเห็ด | ||
? ควรเก็บดอกขณะที่หมวกเห็ดมีเส้นผ่าศูนย์กลางไม่เกิน 3 เซนติเมตร และเก็บส่วนต่างๆ ของดอก ให้หลุดออกจนหมด เพื่อป้องกันการเน่าเสียจากเศษหรือส่วนของดอกเห็ดที่เหลือติดค้างอยู่ที่ก้อนเชื้อ ขนาดของดอกเห็ดที่เก็บขึ้นกับความต้องการของผู้เพาะ ดอกเห็ดอ่อนจะมีราคาสูงกว่าดอกเห็ดที่บานเต็มที่ และมีความเหนียวน้อยกว่าเห็ดบาน
|
||
สรรพคุณ ต้านปฏิกิริยาอ๊อกซิเดชั่นจากสารอนุมูลอิสระ ซึ่งได้จากการสกัดหยาบของส่วนเซลล์ของเห็ดขอนขาว (Lentinus squarrosulus) ด้วย ethyl acetate บำรุงน้ำอสุจิ ตับ ไต ปอด ร้อนใน หลั่งน้ำลาย ย่อยอาหาร และบำรุงกระเพาะ หยุดอาการไอ ลดไข้ กระตุ้นการทำงานของลำไส้ ระบบเลือด หัวใจ และบำรุงสมอง หลอดลมอักเสบเรื้อรัง ขับเสมหะ โรคหอบหืด ช่วยระบาย รักษาโรคบิด ยับยั้งเซลล์มะเร็ง
|
ที่มา กลุ่มจุลชีววิทยาประยุกต์ กรมวิชาการเกษตร
โดย สัจจะ ประสงค์ทรัพย์ นักวิชาการเกษตรชำนาญการ
Satja Prasongsap (Research Scientist)
Horticultural Research Institute
Category: เห็ด