หนอนผีเสื้อเจาะหัวมันฝรั่ง

หนอนผีเสื้อเจาะหัวมันฝรั่ง ( potato tuber moth)

ชื่อวิทยาศาสตร์ Phthorimaea operculella Zeller

วงศ์ Gelechiidae

อันดับ Lepidoptera

ความสำคัญและลักษณะการทำลาย

หนอนผีเสื้อเจาะหัวมันฝรั่ง เป็นแมลงศัตรูที่สำคัญต่อการปลูกมันฝรั่งโดยการที่ตัวเต็มวัยของหนอนผีเสื้อเจาะมันฝรั่งจะวางไข่บนใบมันฝรั่ง หลังจากนั้นไข่ก็จะฟักเป็นตัวหนอน หนอนเหล่านั้นจะเริ่มทำลายมันฝรั่งดดยการชอนไชใบเจาะเข้าไปในกิ่งก้าน ลำต้น จนถึงหัวที่อยู่ใต้ดิน ปัญหาที่สำคัญจะเกิดจากหนอนผีเสื้อเจาะหัวมันฝรั่งระบาดอย่างรุนแรงในระยะการเก็บรักษาหัวมันฝรั่ง ทำให้หัวมันฝรั่งที่เก็บไว้เน่าเละได้

รูปร่างลักษณะและชีวประวัติ

ตัวเต็มวัยเพศเมียวางไข่เป็นกลุ่มประมาณ 44 100 ฟอง สีขาวขนาดเล็กบนหัวมันฝรั่ง ไข่มีลักษณะกลมระยะไข่ประมาณ 4-5 วัน จึงฟักออกเป็นหนอน เมื่อฟักออกจากไข่ในระยะแรกจะเริ่มทำลายมันฝรั่ง โดยการเจาะเข้าไปกัดกินในลำต้น หรือหัวมันฝรั่ง ก่อให้เกิดความเสียหายเป็นอย่างมาก ลักษณะของหนอนลำตัวมีสีขาว หัวมีสีน้ำตาล หนอนมีการเจริญเติบโต 4 ระยะ โตเต็มที่มีขนาดประมาณ 1 ซม. ระยะหนอนประมาณ 9-10 วัน หลังจากนั้นจะเข้าสู่ระยะก่อนเข้าดักแด้ประมาณ 5-6 วัน หนอนเมื่อโตเต็มที่จะเข้าดักแด้บริเวณที่หนอนเจาะหรือเข้าทำลาย ซึ่งระยะดักแด้จะใช้เวลาประมาณ 5-13 วัน จึงจะออกมาเป็นผีเสื้อกลางคืน มีลักษณะปีกคู่หลังสีขาวขุ่น เมื่อกางปีกกว้างประมาณ 1 ซม. ตัวเต็มวัยจะมีเส้นขนสีขาวบนลำตัว ตัวเต็มวัยเพศผู้ มีอายุประมาณ 30-35 วัน ส่วนตัวเต็มวัยเพศเมียมรอายุ 9-25 วัน

พืชอาหาร

หนอนผีเสื้อเจาะหัวมันฝรั่งทำลายพืชในตระกูล Solanaceae ซึ่งได้แก่ มันฝรั่ง พริก มะเขือ ยาสูบ นอกจากนั้นยังพบในแปลงมะเขือเทศ และยังพบว่า สามารถทำลายในพืชชนืดต่างๆ รวมประมาณ 60 ชนิด

การป้องกันกำจัด

 

1. วิธีเขตกรรม ไม่ควรปลูกมันฝรั่งหรือพืชอาหารของแมลขนิดนี้ต่อเนื่องตลอดทั้งปี ควรปลูกสลับกับการปลูกพืชชนิดอื่น คัดเลือกหัวมันฝรั่งที่ไม่มีการทำลายหรือเน่าเสียนำเข้าเก็บรักษาและในกรณีที่เก็บทำหัวพันธุ์ ควรเก็บในกล่องกระดาษที่ปิดมิดชิด ความจุไม่เกิน 10 กิโลกรัม วางในที่ร่ม 1-2 เดือน แล้วนำมาวางในโรงเก็บแบบพรางแสงคลุมด้วยแกลบให้มิดชิด

2. ใช้สารฆ่าแมลงที่มีประสิทธิภาพ เช่น คาร์บาริล (เซฟวิน 85% ดับบลิวพี) หรือคาร์โบซัลแฟน (พอสส์ 20% อีซี) อัตรา 30 กรัมและ 20 มล./น้ำ 20 ลิตร ตามลำดับ

 

By สัจจะ ประสงค์ทรัพย์ (Satja Prasongsap)
Professional Research Scientist
Horticulture Research Institute
E-mail : herbdoa@gmail.com

Category: ศัตรูพืช, แมลงศัตรูพืช