โด่ไม่รู้ล้ม
โด่ไม่รู้ล้ม
ชื่ออื่นๆ : โกวะ หญ้าไก่นกคุ่ม หญ้าปราบ หญ้าไฟนกคุ่ม หนวดผา หญ้าสามสิบสอง หาบ หนวด มีแคลน ขี้ไฟนกคุ่ม คิงไฟนกคุ่ม เคยโน้ ตะชี นกคุ้มหนวดผา โขว่ตี่เต้า ขู่ตี่ต้าน
ชื่อวงศ์ : COMPOSITAE
ชื่อสามัญ : Elephant s Foot
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Elephantopus scaber Linn.
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : เป็นไม้ล้มลุก ลำต้นตรง แตกกิ่งก้านสาขามากออกเป็นกอเตี้ยๆ ลำต้นคล้ายกับผักชีฝรั่ง รากอวบ ใบเดี่ยวสีเขียวออกรอบโคนต้น ปลายมนหรือแหลม โคนใบสอบและแคบกว่าปลายใบ คล้ายใบผักกาด หน้าและหลังใบมีขนปกคลุมอยู่ ขอบใบหยักเป็นฟันเลื้อยซี่ตื้นๆ ดอกเดี่ยวสีม่วงแดง แทงช่อออกจากกลางต้น ก้านช่อแตกแขนงได้ ดอกย่อยขนาดเล็กออกเป็นกระจุก โคนดอกมีกลีบเลี้ยง 3 กลีบ ก้านดอกยาวและแข็ง ผลแห้งเป็นสัน รอบๆผลมีขนนุ่มปกคลุม
การนำไปใช้ประโยชน์ : ใบต้มกินเป็นยาขับพยาธิไส้เดือน ขับปัสสาวะและกระตุ้นกำหนัด ใบและราก เป็นยาคุมกำเนิดและยาบำรุงสำหรับสตรีหลังคลอด แก้ไอ
การขยายพันธุ์ : ส่วนมากจะปลูกเพื่อใช้ประโยชน์ทางด้านสมุนไพรมากกว่า ขยายพันธุ์ด้วยการแยกต้นหรือหัว
การปลูกและการดูแล : เป็นไม้ล้มลุก ปลูกลงบนแปลงปลูกที่เตรียมดินโดยการขุด ย่อยดิน ใส่ปุ๋ยคอกคลุกเคล้าให้เข้ากันขุดหลุมลึกประมาณ 10 ซม. ระยะปลูก 20×20 ซม. โดยใช้หัวใต้ดินที่เพาะไว้นำลงปลูก รดน้ำให้ชุ่มทุกวัน หรือปลูกลงกระถางก็ได้
สรรพคุณ : ใบ รักษาบาดแผล แก้โรคผิวหนัง แก้บิด
ราก แก้ปวดฟัน แก้อาเจียน แก้ท้องร่วง
โดย สัจจะ ประสงค์ทรัพย์
Satja Prasongsap (Research Scientist)
Horticultural Research Institute
Category: พืชสมุนไพร, พืชสมุนไพร ด-น