ชะอม
ชะอม
ชื่ออื่นๆ : ผักขา ผักหละ ฝ่าเซ้งคู่ ปูซูเด๊าะ ผักผ่า ผักขะ โพะซุโด่ะ
ชื่อวงศ์ : MIMOSEAE
ชื่อสามัญ : Acacia
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Acacia pennata (L.) Willd. Subsp. Insuavis (Lace) I.C.Nielsen
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : เป็นพรรณไม้พุ่มขนาดย่อม ตามลำต้นและกิ่งก้านมีหนามแหลมอยู่โดยทั่วไป และมีกลิ่นเหม็นเขียว ใบสีเขียว โดยมีก้านใบแยกออกเป็นใบอยู่ 2 ทาง ลักษณะคล้ายใบส้มป่อย หรือใบกระถิน ใบอ่อนกลิ่นฉุนคล้ายลูกสะตอหรือกระถินแต่ชะอมฉุนมากกว่า
การนำไปใช้ประโยชน์ : ทางอาหาร กินยอดอ่อนได้ทั้งสดและลวกยอดอ่อนแกงกับหน่อไม้ แกงเห็ด
ทางยา เปลือกชะอมผสมสะเดา ฟ้าทะลายโจร บดให้เข้ากันเป็นยาขับพยาธิ ต้มน้ำกินเป็นยาขับลม เปลือกใช้แทนเป็นผลชูรส รากของชะอมสรรพคุณแก้ท้องเฟ้อ ขับลมในลำไส้ การใช้สอยอื่น แก้อาการปวดเสียวในท้องได้ดี
การขยายพันธุ์ : ตอน ปักชำ เพาะเมล็ด
การปลูกและการดูแล : ปลูกโดยวิธีการปักชำ การเพาะเมล็ด การตอนกิ่ง การโน้มกิ่งที่มีข้อปักดินเพื่อให้ได้ต้นใหม่ แต่ที่ผลดีคือการเพาะเมล็ด การปลูกชะอมปักปลูกในฤดูฝน เพราะไม่ต้องดูแลมากนัก การเพาะเมล็ดทำได้โดยเอาเมล็ดใส่ถุงพลาสติกแล้วรดน้ำวันละ 1 ครั้ง เมื่อเมล็ดงอกแล้ว จึงย้ายไปปลูกในแปลงที่เตรียมไว้ ควรปลูกห่างกันประมาณ 5 เมตร เนื้อที่ 1 ไร่ จะปลูกได้ประมาณ 60 ต้น การดูแลใช้ปุ๋ยสดหรือมูลสัตว์ ถ้าต้องการให้ชะอมสมบูรณ์และแตกยอดเร็วต้องดูแลและควรรดน้ำให้สม่ำเสมอและเพียงพอเมื่อเก็บยอดชะอม ควรเหลือไว้ที่ยอด 3-4 ยอด เพื่อให้ชะอมได้ปรุงอาหารและหายใจ มิฉะนั้นชะอมจะตาย
สรรพคุณ
ใบอ่อน,ยอดอ่อน ลวกหรือนึ่งเป็นผักจิ้มน้ำพริกชุบไข่ทอดรับประทานกับ น้ำพริกใส่แกง หน่อไม้
เปลือก ต้มกินเป็นยาขับลม ใช้แทนผงชูรส
ราก แก้ท้องเฟ้อ ขับลมในลำไส้แก้ปวดเสียดในท้อง
Category: พืชผัก, พืชสมุนไพร, พืชสมุนไพร ก-ณ