กระทุงหมาบ้า

กระทุงหมาบ้า

ชื่ออื่นๆ : คันชุนสุนัขบ้า ผักฮ้วนหมู เครือเขาหมู มวนหูกวาง เถาดัน

ชื่อวงศ์ : -

ชื่อสามัญ : -

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Dregea volubilis Stagf.

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : เป็นไม้เถาเนื้อแข็ง เปลือกสีน้ำตาลอ่อน กิ่งอ่อนและใบมีขนสั้นๆ ประปรายหรือเกลี้ยง ใบเดี่ยวออกเป็นคู่ตรงข้ามกัน รูปไข่เนื้อใบหนาด้านล่างสีอ่อน ดอกสีเขียว อ่อนออกเป็นช่อที่ง่ามใบ แต่ละช่อมีดอกจำนวนมาก กลีบรองดอกและกลีบดอกมีอย่างละ 5 กลีบ ผลเป็นฝักคู่หรือเดี่ยว รูปหอกปลายตัด สีเหลืองเมล็ดมันเป็นเงา รูปรี หรือรูปไข่ มีปีกกว้าง

การนำไปใช้ประโยชน์ : ทางอาหาร ยอดและดอกอ่อนใช้แกง หรือลวกจิ้มกับลาบ จิ้มแจ่ว ทางยา เป็นยาแก้ไข้ ขับปัสสาวะ บำรุงน้ำดี

การขยายพันธุ์ : เมล็ด ปักชำเถาแก่ เพาะชำราก

การปลูกและการดูแล : การปลูก กระทุงหมาบ้าเป็นพืชที่ชอบดินร่วน ระบายน้ำดี แสงแดดจัด โตเร็ว แข็งแรงทนทาน ขยายพันธุ์ง่ายด้วยการปักชำกิ่ง โดยการตัดกิ่งที่ไม่แก่หรืออ่อนเกินไป ลิดใบออกให้เหลือ 1-2 ใบ นำมาปักชำลงในวัสดุชำประมาณ 1-2 สัปดาห์จะแตกรากและเจริญต่อไปได้ สามารถปลูกเป็นซุ้มไม้ประดับภายในบ้านได้ดีเพราะโตเร็วพุ่มใบสวยงาม

การดูแล หมั่นตัดแต่งอยู่เสมอ จะเก็บยอดและช่อดอกกินได้ตลอดปี

สรรพคุณ : ราก กระทุ้งพิษ แก้ปวดบวมจุกเสียดท้องมาน

เถา ขับปัสสาวะ ดับพิษร้อน ถอนพิษไข้ แก้ดีกำเริบ กระทุ้งพิษ

ใบ แก้ฝีภายใน แก้พิษต่างๆ ขับปัสสาวะ

 

โดย สัจจะ ประสงค์ทรัพย์
Satja Prasongsap (Research Scientist)
Horticultural Research Institute

Category: พืชสมุนไพร, พืชสมุนไพร ก-ณ