ฮว่านง็อก

ฮว่านง็อก (Hoan-Ngoc)

ชื่ออื่นๆ พญาวานร หรือว่าน (หาง) ลิง xuan hoa (เวียดนาม)

ชื่อวงศ์ ACANTHACEAE

ชื่อวิทยาศาสตร์ Pseuderanthemum palatiferum (Nees) Radlk.

ชื่อพ้อง Eranthemum palatiferum nees

ชื่อสามัญ Hoan ngoc

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ เป็นไม้พุ่มขนาดเล็ก สูง 1-3 เมตร ลำต้น เป็นรูปสี่เหลี่ยม เปลือกต้นผิวเรียบสีเขียว ใบ เดี่ยวเรียงตรงข้าม รูปใบหอก ใบอ่อนปลายแหลม ส่วนล่างของใบจะหยาบสีเขียวเข้ม ด้านบนสีเขียวอ่อน มีเส้นแขนงใบ 8-11 คู่ ยาว 5-15 ซม. โคนใบสอบ ปลายใบแหลมเรียว ผิวใบมีขนยาวห่าง (Pilose) ดอก ช่อออกแยกแขนงแบบช่อเชิงลด (spicitiform faniculate) ใบประดับรูปแถบ หรือไม่มีใบประดับ มีก้านดอกย่อย ยาวประมาณ 0.5 ม.ม. มีขนสั้นนุ่มที่ใบประดับ ก้านดอกย่อยและกลีบเลี้ยง มี 5 กลีบ วงกลีบดอกสีขาวชมพู จนถึงน้ำเงิน ม่วง หรือ เกือบดำ หลอดดอกรูปทรงกระบอก ดอกปากแตร รูปห้าแฉก เกสรเพศผู้สมบูรณ์ และเป็นหมัน รังไข่เรียบ

ขยายพันธุ์ ปักชำยอด

วิธีการปลูก นิยมปลูกลงในกระถางเป็นการค้า หรือปลูกไว้ใช้กินเอง โดยผสมดิน: ปุ๋ย: ขุยมะพร้าว อัตรา 1:1:1 คลุกเคล้าให้เข้ากัน นำดินผสมลงกระถาง แล้วนำยอดพันธุ์ยาวประมาณ 10-15 ซม. นำมาปักลงในกระถาง 1-3 ยอด รดน้ำทุกวัน ประมาณ 7 วัน ก็ตั้งต้นได้และเริ่มออกราก ในกรณีปลูกลงหลุม หรือปลูกตามบ้านทั่วๆ ไปเริ่มจากาการขุดหลุมขนาด 30x30x30 ซม. ผสมปุ๋ยคอกคลุกเคล้าให้เข้ากัน นำกระถางที่เรานำยอดลงปลูก (ออกรากแล้ว) มาปลูกกลบดิน รดน้ำทุกวัน โดยใช้ระยะปลูกประมาณ 1×1 เมตร

ส่วนที่นำไปใช้ประโยชน์ ใบ

สรรพคุณ ใช้ใบในการักษาโรคต่างๆ ในคน ได้แก่ ความดันโลหิต ท้องเสีย ไขข้ออักเสบ คออักเสบ โรคกระเพาะอาหารอักเสบ เนื้องอก ลำไส้อักเสบ ตกเลือด รักษาแผล ท้องผูก ป้องกันโรคต่างๆ นอกจากนี้ยังมีการนำมาใช้ในการรักษาและป้องกันโรคในสัตว์เลี้ยง ได้แก่ แก้ท้องเสียในสุกร รักษาแผล และอหิวาห์ในไก่ และเป็ด เป็นต้น

 

โดย สัจจะ ประสงค์ทรัพย์
Satja Prasongsap (Research Scientist)
Horticultural Research Institute

Tags: การขยายพันธุ์, การนำไปใช้ประโยชน์, การปลูก, ชื่อวิทย์, ลักษณะพฤกษศาสตร์, สรรพคุณ

Category: พืชสมุนไพร, พืชสมุนไพร ย-ฮ